İnsanoğlu, içerisinde bulunduğu doğa ile sürekli ve karşılıklı bir alışveriş içerisindedir. İnsanın doğa ile kurduğu bu ilişkide gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanmasına imkân sunacak biçimde kaynakları tüketmeden, bugünden yarınlara yaşamın ve kalkınmanın planlanması sürdürülebilir kalkınmanın tanımı olarak ifade edilebilir.

Sürdürülebilir Kalkınma kavramı, son dönemlerde oldukça yoğun bir şekilde gündemlerimizde yer edinmektedir. Sanayi Devrimi ile birlikte hızlanan teknolojik gelişmeler ve bu gelişmeler sonucunda yaşanan ekonomik büyümelerle birlikte, doğanın kaynakları plansız bir biçimde kullanılmış, sınırlı kaynakların gelecekte insanoğlunun sınırsız ihtiyaçlarını karşılayamayacağı tespitleri birçok kürsüde yer bulmaya başlamıştır.

Bu yazımda siz değerli okuyucularım ile günümüz kaynaklarını tüketmeden, ekolojileri ekonomilere kurban etmeden Sürdürülebilir Kalkınma hedeflerine nasıl ulaşılabileceğini paylaşmak isterim.

Sürdürülebilir Kalkınma, gezegenin, kaynakların ve toplumların uzun vadede var olabilmesi adına planlanması gereken stratejiler bütünüdür. Tüm bu döngünün hedefe uygun biçimde sağlanabilmesi için stratejik planlamalar, Çevre Koruma, Ekonomik Büyüme ve Sosyal Kalkınma ana başlıklarında geliştirilmelidir.

Çevre Koruma Politikaları; doğal kaynakların tükenmesine ve doğanın dengesinin bozulmasına karşı atılan adımları desteklemekte olup; biyolojik çeşitliliği korumaya ve iyileştirmeye, hava, kara ve denizlerdeki kirliliği önlemeye, temiz ve kaliteli suyun ulaşılabilirliğini arttırmaya, daha düşük karbon salınımını gerçekleştirmeye, güçlü tarım ve gıda politikaları yürütmeye, sonuç olarak daha temiz bir dünyada daha sağlıklı bir yaşama katkı sunmaktadır.

Ekonomik Büyüme Politikaları; büyüme ve gelişmeyi desteklemek adına kaynakların toplumun her kesimi için adil, doğru yerde ve doğru zamanda kullanılmasını sağlayarak güçlü ve rekabetçi bir ekonomi inşa etmeyi ve bunu geliştirmeyi hedeflemektedir.

Sosyal Kalkınma Politikaları; mevcut ve gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli kaynakları sağlayarak daha güçlü, canlı ve sağlıklı yarınları desteklemek; cinsiyet eşitliği, adalet, eğitim, sağlık, güvenlik, sosyal ve kültürel refahı destekleyen erişilebilir yerel hizmetlerle, yüksek kaliteli bir kalkınma yaratmak adına yürütülecek stratejileri içermektedir.

Etkili bir Sürdürülebilir Kalkınma elde etmek için, bu 3 temel hedef aynı anda uygulanmalı, birbirleriyle tutarlı olacak şekilde etkileşim halinde olmalıdır.

Peki, Bu 3 Temel Hedef İçin Hangi Adımlar Atılmalıdır?

Yarınlarımıza daha yaşanabilir bir Dünya bırakmak için; düşük karbon salınımlı üretim modellerine geçerek fosil yakıt kullanımından vazgeçmeli, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı yaygınlaştırılmalı ve teşvik edilmelidir. Bunlarla birlikte, temiz suya erişimin giderek zorlaştığı dünyada, kontrollü su tüketimi ve atık yönetimi sağlanmalı, akarsular, nehirler, göl ve denizler korunmalıdır. Ulaşımda elektrikli araçlar ve toplu taşımayı teşvik edecek altyapı toplumun tüm kesimlerine kaliteli ve ulaşılabilir olarak sunulmalıdır. Ayrıca teknolojik, katma değerli tarım uygulamaları ve doğru tarımsal sulama politikalarının gelecek nesillere daha kaliteli toprak ve gıdaya erişim imkânı sağlayacağı unutulmamalıdır.

Daha güçlü ekonomik büyüme için; öncelikle kullan-at ve israf ekonomisinden vazgeçilmeli, arz-talep dengesi dikkatli kurulmalı ve kaynak verimliliği devamlı bir biçimde sağlanmalıdır. Tüm bunlarla birlikte, kişi başına düşen gelir artışı ülke koşullarına uygun olarak sürdürülmeli; gençler ve engelliler de dâhil kadın ve erkeklerin tam ve üretken istihdama ve insana yakışır işlere erişimleri sağlanmalı ve eşit işe eşit ücret ilkesi tam olarak benimsenmelidir. Yüksek katma değerli ve emek-yoğun sektörlere odaklanılarak teknoloji geliştirme ve yenilik üretme modelleri ile ekonomik verimlilik daha yüksek seviyelere çekilmeli, üretim faaliyetlerinin, istihdam yaratmanın, girişimciliğin, yaratıcılık ve yenilikçiliğin desteklendiği kalkınma odaklı politikalar desteklenmelidir. Finansal hizmetlere erişim her sektör ve girişim için adil olarak sağlanmalı, işsiz ya da eğitim görmeyen gençlerin oranı önemli ölçüde azaltılmalı, çocuk işçiliğini sonlandıracak adımlar atılmalıdır.

Daha adil bir gelecek için; hukukun üstünlüğü ulusal ve uluslararası düzeylerde geliştirilmeli ve herkesin adalete eşit biçimde erişimi güvence altına alınmalı, her düzeyde etkili, hesap verebilir ve şeffaf kurumlar kurulmalıdır. Herkesin yeterli, güvenli ve uygun fiyatlı konutlara ve temel hizmetlere erişimi sağlanmalıdır. Özellikle kırılgan durumda olan insanların, kadınların, çocukların, engellilerin ve yaşlıların ihtiyaçlarına özel önem verilerek herkesin güvenli, uygun fiyatlı, erişilebilir ve sürdürülebilir ulaşım sistemlerine erişimi sağlanmalıdır. Yaşa, toplumsal cinsiyete, engelliliğe, ırka, etnik kökene, dine, ekonomik ya da başka bir statüye bakılmaksızın kapsayıcılık ilkesi ile toplumun her kesimi desteklenmeli, ayrımcılığa dayalı yasalar, politikalar ve uygulamalar ortadan kaldırılmalı ve eşitsizlikler azaltılmalıdır.

Daha temiz, daha refah ve daha adil bir Dünya’yı gelecek nesillere aktarmak ümidiyle…

Önümüzdeki hafta görüşmek üzere, sağlıkla kalın…

Sidar Anıl Özalp

NOT: Yazıların tüm hukuki sorumluluğu yazarlara aittir.